Naar aanleiding van mijn straatfoto’s krijg ik vaak de vraag: “Mag je fotograferen op stations en in de trein?” Ook tijdens mijn lezingen en workshops is regelgeving rond straatfotografie altijd voer voor discussie.
Openbare ruimte
Voor wat de openbare ruimte betreft is het antwoord duidelijk: op straat mag je fotograferen wie en wat je maar wilt. Niemand kan je dat beletten. En niemand kan van je eisen dat je je op straat gemaakte foto’s verwijdert van je sd-kaart. Ik heb daar eerder dit artikel over geschreven. Maar hoe zit dat in de semi-openbare ruimten zoals stations, treinen (eigenlijk niet openbaar want je hebt een kaartje nodig), de tram, bibliotheken, ziekenhuizen en winkelcentra.
Hoewel we daar vrijelijk in en uit kunnen lopen behoren die gelegenheden strikt genomen niet tot de publieke ruimten. Openbare gelegenheden zoals deze zijn eigendom van private partijen. Een bibliotheek is meestal eigendom van een stichting of een vereniging. Treinstations zijn in eigendom van NS(stations) en de metrostations in bijvoorbeeld Rotterdam zijn van de RET. Deze eigenaren of exploitanten bepalen de ‘huisregels’ in deze ruimtes. Dus zij mogen dus ook bepalen of er wel of niet gefotografeerd mag worden. Daartegenover mogen zij wel bewakings- en beveiligingscamera’s ophangen mits ze dat aan de ingangen duidelijk vermelden.
Fotograferen in treinen en op stations
De simpelste manier om er achter te komen of je mag fotograferen in treinen en op stations is door het te vragen aan degene die dat bepaalt – de NS. En dat heb ik gedaan. Voor het fotograferen op stations hebben de Nederlandse Spoorwegen regels opgesteld. Die kun je vinden op hun website: Vragen over Filmen en fotograferen bij NS en Regels en voorschriften voor het fotograferen en filmen in NS-stations en NS-treinen.
Als je deze documenten doorleest dan merk je dat ze zijn geschreven voor professionele fotografen die fotograferen met een commercieel doel. Ik was benieuwd of deze regels ook gelden voor hobby-fotografen; particulieren die foto’s maken voor eigen gebruik. Ik heb via Twitter een paar vragen gesteld aan NS en ik kreeg daar snel en keurig antwoord op:
Fotograferen op stations en in treinen toegestaan
Het antwoord van de NS lijkt uit bovenstaande tweetwisseling duidelijk. Hoewel de woorden “vermoed ik” in het tweede antwoord me dan weer aan het twijfelen maken. Je mag als particuliere hobbyfotograaf dus fotograferen op treinstations en in treinen. Ook als je fotografeert voor bijvoorbeeld je persoonlijke Instagram-account. Nou, van start dan maar zou je zeggen. Op naar je plaatselijke treinstation en schieten maar!
Publiceren van je foto’s?
Houd er rekening mee dat de regels van NS alleen gelden voor het máken van foto’s op hun stations en in hun treinen. Als je mensen fotografeert – dat is wat bijvoorbeeld een straatfotograaf doet – moet je je houden aan nog een stuk of wat andere regels. Als je foto’s met mensen erop publiceert heb je te maken met de Auteurswet en dan met name de artikelen over het Portretrecht. Iemand kan zich in bepaalde gevallen verzetten tegen publicatie van zijn of haar portret. Het is bijvoorbeeld verboden om iemand te fotograferen in een ruimte waar hij of zij zich onbespied moet kunnen voelen. Als je dan toch stiekem foto’s maakt dan maak je je schuldig aan een strafbaar feit: het heimelijk fotograferen van iemand (maximale gevangenisstraf van 6 maanden).
En dan is er sinds kort de Algemene Verordening Gegevensbescherming, de AVG. Ik heb daar een poosje geleden dit blogbericht over geschreven. Het artikel dat je nu leest en dat bericht over de AVG vullen elkaar aan.
Andere semi-openbare ruimten
Behalve stations en treinen zijn er nog andere semi-openbare ruimten zoals veerboten, metro’s en trams en ziekenhuizen (ken je er nog meer?). Ze hebben elk hun eigen regels wat fotograferen aangaat. Als je bekend bent met de regels van de genoemde voorbeelden dan nodig ik je uit om die hieronder te beschrijven in een reactie.
Mijn straatfoto’s:
Op mijn website heb ik een paar pagina’s gewijd aan mijn straatfotografie. Klik op de links als je mijn werk wilt zien:
Straatfotografie
Straatportretten
Voorbijgangers
Wat is een goede camera voor straatfotografie?
Ik heb een blogbericht geschreven over de camera’s die ik gebruik voor straatfotografie.
In dit artikel vind je antwoord op de vraag: mag je….
Fotograferen in de trein?
Op stations fotograferen?
Mensen in de trein fotograferen?
In de trein fotograferen toegestaan?
Mag je fotograferen in de metro?
Workshop Straatfotografie volgen?
Ik geef regelmatig workshops straatfotografie. Tijdens deze praktisch workshops komen deze juridische thema’s natuurlijk ook aan bod.
Klik op onderstaande link voor alle informatie:
